An De Schrijver & Aaron De Decker 2025). Waarom je best je bloemrijk graslandje of bloemenweide niet volledig maait. Website HOGENT, www.biodiversgrasland.be en www.biodiversgrasland.nl
In een bloemrijk grasland leven vlinders en sprinkhanen, en tal van andere insecten. Vele soorten leggen hun eitjes op stengels van kruiden en grassen. Wanneer de bloemen zijn uitgebloeid mag er gemaaid worden. Maar maai je alles volledig weg, dan is dit erg nadelig voor hen. We leggen hier uit waarom dat zo is, en waarom je best een deel van je bloemrijk grasland laat staan tot het volgende voorjaar.
Een gefaseerd maaibeheer - waarbij stukken wel en stukken niet gemaaid worden - is ontzettend belangrijk voor insectenpopulaties. Wanneer het ganse grasland in 1x gemaaid wordt, worden tal van eitjes, poppen en larven verwijderd en kunnen populaties in elkaar klappen. @Stephanie Schelfhout
Vele soorten insecten leggen hun eitjes op stengels van kruiden of grassen. Ze zijn daarbij vaak erg kieskeurig. Het oranjetipje legt bijvoorbeeld haar eitjes op look-zonder-look en op pinksterbloemen. Bij vlinders komen uit de eitjes rupsen die na een tijd verpoppen en uit de pop komt later de vlinder. Bij sprinkhanen komen kleine versies van zichzelf (nimfen noemen we dat) uit het eitje. Na verschillende keren te vervellen verschijnen de volwassen sprinkhanen en kan de hele cyclus opnieuw beginnen.
Deze rupsen en nimfen leven op en van de kruiden en grassen van bloemrijke graslandjes. Wanneer de bloemen zijn uitgebloeid zijn de sprinkhanen vaak nog niet volwassen, en de poppen van de vlinders nog niet uitgekomen. De verpopping gebeurt ook vaak maar het jaar nadien, waardoor er in het voorjaar en de zomer plots vlinders verschijnen. De poppen moeten dus veilig de winter door.
Als het bloemrijk graslandje is uitgebloeid mag het gemaaid worden. Men wacht tot de bloemen zaad hebben gevormd, en vervolgens wordt met zeis of bosmaaier of de grasmaaier op hoge stand het geheel kort gezet. Zo staat alles er netjes bij voor de winter. Echter, als we alles in één keer maaien worden ook alle eitjes, rupsen, poppen en nimfen mee weggemaaid. En betekent dat een catastrofe voor de sprinkhanen en vlinders. Men noemt dit een ‘ecologische val’. Lees er meer over in ons artikel ‘dieren in een ecologische val‘.
Daarom wordt in het natuurbeheer de techniek van gefaseerd maaien toegepast. Men gaat daarbij gefaseerd te werk: niet alles wordt in één keer afgemaaid, er blijft zo’n 20% van de vegetatie staan. Dit heeft verschillende voordelen. Eerst en vooral natuurlijk voor de eitjes, de rupsen en de poppen van vlinders en voor de nimfen van sprinkhanen. Bovendien blijven er zo ook mogelijkheden voor andere dieren om naar voedsel te zoeken of zich te verstoppen. Vinken bijvoorbeeld vinden het geweldig om er in de winterperiode naar zaadjes te zoeken. Bovendien creëer je ook meer structuur in de tuin. Een gefaseerd bloemrijk graslandje is geweldig voor insecten: ze vinden er warme plekjes om op te warmen, en schaduwrijke plekken wanneer het warm is.
