Margot Vanhellemont & An De Schrijver (2024). HerBioGras: historiek van de onderzoekslocaties. Website HOGENT: www.biodiversgrasland.be & www.biodiversgrasland.nl
Een historische kaartanalyse geeft inzicht in het voormalige landgebruik van een perceel. Was een perceel altijd al grasland, of ooit bos of moeras, of akker? Het vroegere landgebruik bepaalt voor een grote mate de voedselrijkdom van de bodem en de koolstofopslag in de bodem.
Indien de percelen ooit als akker gebruikt werden is de kans groter dat de bodem meer verstoord werd dan onder grasland. Akkers worden meestal jaarlijks geploegd, terwijl graslanden minder of soms niet geploegd worden. Ploegen zorgt ervoor dat de nutriënten die via bemesting in de bodem worden gebracht dieper in de bodem komen te zitten, en dat het organisch materiaal sneller afbreekt. Zowel graslanden als akkers in landbouwgebruik worden jaarlijks bemest.
Een historische kaartanalyse is niet alleen boeiend om ‘een reis door de tijd’ te maken, het leert ons dus ook wat we kunnen verwachten qua voedselrijkdom en koolstofopslag in de bodem
De geschiedenis van het landgebruik van de drie onderzoekslocaties op basis van historische kaarten en foto's. Als het landgebruik op 2 opeenvolgende kaarten of foto's vergelijkbaar was, werd de periode tussen deze twee tijdstippen gekleurd volgens het landgebruik. (bronnen: www.atlas.ugent.be, www.belgica.kbr.be, www.cartesius.be, www.geopunt.be, www.mapire.eu, www.ncap.org.uk, www.search.arch .zijn). Figuur: Margot Vanhellemont.
Alle drie de onderzoekslocaties hebben een geschiedenis van agrarisch gebruik.
De sites van Makegem en Gentbrugge waren van de 18e eeuw tot ongeveer de jaren zeventig akkers. In Makkegem lag er in de 19e eeuw een hoeve op of nabij het experiment.
De locatie in Melle schakelde over van natte weide (ca. 1750) naar akkerland (19e eeuw), naar grasland (met renbaan, ca. 1950-1970) naar akkerland (ca. 1990-2000) en vervolgens terug naar grasland.
Historiek in beeld van de drie HerBIoGras onderzoekslocaties - klik op de figuur voor meer detail.
Zelf een reis door de tijd maken?
Dat kan ook voor jouw perceel. Ga naar www.geopunt.be – zoek jouw perceel via de knop ‘zoek op de kaart’. Geef daarvoor het adres in.
Druk op de knop ‘lagen’ (onderaan rechts), vervolgens op ‘achtergrond’ (onderaan) en dan op ‘historisch’.
Je kan dan al de historische kaarten aanklikken. Bij het overschakelen tussen de kaarten gaat de overgang geleidelijk en krijg je een beeld van de veranderingen die het perceel heeft ondergaan. Uiteraard moet je wel de juiste legenda’s raadplegen van de diverse kaarten.
